Tangram Rehberi | Nedir, Parçaları, Şekilleri, Nasıl Oynanır?

Tangram Nedir?

Tahta ya da kağıttan yapılabilen; bir kare, beş üçgen, bir paralelkenardan oluşan; yaklaşık 3600 farklı şekilde birleştirilebilen zekaya dayalı bir Çin bulmaca ve zeka oyunudur. ^[1]Başlık: “Tangram.” Merriam-Webster Alındığı Adres: https://www.merriam-webster.com/dictionary/tangram Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2020

Tangram oyununda parçalar tahta, plastik, kemik, taş gibi malzemelerden yapılabilmektedir.

Tangram oyununu oynamanın birçok yolu vardır. Bir çocuk kendi başına oturup hayallediği şekilleri tangram bulmacasında ortaya çıkarabilir. Örnek: Bir çocuk tangram parçalarıyla bir kedi yapabilir. Ama günümüzde tangram bir bulmaca oyunu olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden bulmaca kılavuzu eşliğinde belirtilen şekilleri yaparak bulmacayı çözmeniz gerekir.

Tangram bulmacasında oluşturulacak şekiller kolay, orta ve zor seviyesinde sizlere verilir. Bazı bulmaca türlerinde size şekillerin yerleştirilmesi ile alakalı ipuçları verilebilir. Tangram oyununda oyuncuya sadece şekiller verilir. Oyuncu deneme-yanılma yöntemi ile şekilleri nasıl yerleştireceğini kendi bulunur.

Tangram Parçaları

Tangram parçaları aşağıda verilmiştir. Bir inanca göre tüm tangram parçaları bazı nesneleri temsil eder. Tüm tangram parçaları ve boyutları:

• 2 büyük dik üçgen
• 2 küçük dik üçgen
• 1 orta boy dik üçgen
• 1 küçük kare
• 1 paralelkenar bulunur. ^[2]Başlık: Tangram Parçaları Nelerdir? Yazar: Mathsisfun Alındığı Adres: https://www.mathsisfun.com/definitions/tangram.html Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2020

Tangram Bulmacasında Amaç

Tangram oyununda amaç bütün parçaları kullanarak verilen şekilleri oluşturmaktır. Oyunda kolay, orta ve zor seviyede şekiller bulunur. Bütün kartları kolaydan zora doğru bitirerek ilerlemeniz gerekir. Oyun tek kişilik bir oyun olduğu için herhangi bir ilerleme süresi bulunmaz. Oyunu istediğiniz zaman bırakabilir istediğiniz zaman kaldığınız aşamadan devam edebilirsiniz.

Tangram Yaş Aralığı

Tangram bulmacasını 5 yaş ve üzeri herkes çözebilir. Ama günümüzde 2, 3 ve 4 yaşına uygun basit tangramlar da üretilmiştir.

Tangram Şekilleri

Tangram ile ortaya çıkan şekiller 9 grupta toplayabiliriz. Bunlar:

• Geometrik şekiller: Küp, altıgen, üçgen, çokgen, sekizgen, paralelkenar vb.
• Harfler: A, B, C, D, E, F, G, H, İ, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W X, Y, Z
• Rakamlar: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ,9
• İşaretler: Ok ve çeşitli ok şekilleri
• İnsan figürleri: Oturan insan, ayakta insan, hemşire, yaşlı adam, Hintli, kadın, koşan insan, çocuk, diz çökmüş insan, futbolcu vb.
• Hayvan figürleri: Tavşan, kedi, horoz, ördek, akbaba, balina, karga, kanguru, deve, kuğu, köpek, serçe, kelebek, yengeç, tavuk vb.
• Eşyalar: Mum, sandalye, gömlek, çekiç, çaydanlık, ayakkabı vb.
• Çeşitli nesneler: Helikopter, ev, köprü, çocuk arabası, dağ, Mısır Piramitleri, alışveriş sepeti, yıldız vb.
• Deniz araçları: Gemi ,tekne, yelkenli, denizaltı, feribot, vapur vb.

Tangram Kuralları

Tangram bulmacası için kurallar:

• Tangram tahtasına yerleştirilen parçalar birbirine temas etmelidir. Araları açık bir şekilde yerleştirilemez.
• Tangram parçaları düz olarak yerleştirmelidir.
• Tangram parçaları üst üste yerleştirilemez. Üst üste koyulmuş tangram parçaları ile şekilleri oluşturamazsınız.
• Yedi tangram parçasının hepsi kullanılmalıdır. Şekli bitirdiğiniz zaman tüm tangram parçalarını kullandığınızdan emin olun.
• Şekli oluştururken parçaları çevirebilir, döndürebilirsiniz.

Tangram Nasıl Oynanır?

Tangram bulmaca oyunu oynamak için yukarıda verilen kuralları bilmeniz gerekir.

Tangram oyunu tek kişilik bir oyundur.

Oyunda öncelikle oyuncu parçaları hazırlar.

Oyun kartlarından kolay, orta ya da zor kartlardan bir tanesini seçer. Bazı kutu tangram oyuncularında kolay seviyeden başlanması tavsiye edilir.

İlk olarak kolay seviyeden bir kart alınız. Bazı oyunlarda kartları numaralandırılmıştır. Yani 1 numaralı karttan başlayabilirsiniz.

Kartta verilen şekli 7 adet tangram parçası ile yapmaya çalışın.

Eğer başarılı bir şekilde yaparsanız diğer karta geçebilirsiniz.

Eğer kutu oyunu olarak oynuyorsanız tüm tangram şekillerini bitirdikten sonra oyunu bitirebilirsiniz.

Oyunu istediğiniz aşamada bırakabilir, istediğiniz zaman tekrar başlayabilirsiniz. Tavsiyemiz bir şekli bitirmeden oyuna ara vermeyiniz.

Tangramın Faydaları

Gerry Bohning, Jody Kosack Althouse, Clements ve Sarama gibi uzmanlar tarafından Tangram oynanması tavsiye edilmektedir. Tangram oyununun faydaları:

• Oyuncuların geometriye olumlu bakış açısı kazanmasını sağlar. Dolaylı olarak Matematik dersine karşı da olumlu bakış açısı kazandırır.
• Geometrik şekilleri ve bu şekiller sınıflandırmayı öğretir.
• Uzamsal-görsel becerileri geliştirir.
• Mekansal rotasyon becerilerini geliştirir. ^[3]Başlık: Tangram – Eba Alındığı Adres: https://www.eba.gov.tr/haber/1515949218 Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2020
• Dikkati geliştirir.
• Konsantrasyonu ve odaklanma becerilerini geliştirir.
• El becerilerinin gelişimine destek olur.
• Zeka gelişime katkıda bulunur.
• Problem çözme becerilerini geliştirir.
• Oyuncunun kendine duyduğu güven seviyesini artırır.

Not: Yukarıda belirtilen tangramın faydaları kılavuza göre oynanan tangram bulmacası için geçerlidir. Tangram ile rastgele şekiller çıkaran çocukların bu faydaların hepsinden yararlanması mümkün değildir.

Tangram Şekilleri

Tangram şekiller için genellikle kolay, orta ve zor seviyede şekiller belirlenir. Oyuncular kolay olan şekilde zor olan şekle doğru bulmacaları çözebilir. Sizler için tangram şekilleri pdf şeklinde bir kaynak hazırladık. Kaynağa gitmek için tıklayınız. https://www.myhomeschoolmath.com/Worksheets/Tangram-Animals.pdf

Tangram Yapımı

“Tangram nasıl yapılır?” sorusuna birkaç şekilde cevap vermeye çalışalım. Tangram yapımı için farklı yöntemler anlatacağız. Evde kolay bir şekilde tangram yapabilirsiniz.

1-Evde Tangram Yapımı

Evde kağıt ile basit bir şekilde tangram yapabilirsiniz.

Öncelikle bir kağıdı cetvel yardımıyla bir kenarı 10 cm olan bir kare haline getiriniz.

Daha sonra aşağıdaki resimde gördüğünüz gibi kağıdı kesin. Tangram ölçüleri resimde verilmiştir.

2-Yazıcıdan Çıkar ve Kes

Tangramı hızlı bir şekilde hazırlamak için eğer yazıcınız varsa aşağıdaki şekli çıkartarak çizgilerden kesiniz. Tangramınız hazır.

Tangram Tarihi

Tangram bulmacasının bir Çin bulmacası olduğu tahmin edilse de kökeni ve nereden geldiği bilinmemektedir.

Samuel Loyd’a göre (Bulmaca uzmanı) tangram yaklaşık 4 bin yıl önce bulunmuştur.

Tangramda bulunan 7 parçanın bazı nesneleri temsil ettiği tahmin edilmektedir. Bu nesneler: Venüs, Merkür, Satürn, Jüpiter, Mars, Ay, Güneş’tir.

19.yüzyılda Avrupa ve Amerika’ya yayılmıştır.