Zeka Oyunlarının İsimleri Nelerdir?
Zeka oyunları çocuk ya da yetişkin bir bireyin akıl ve zekasını geliştiren oyunlardır. Günümüzde MEB tarafından ders olarak okutulduktan sonra popülaritesi artmıştır. Zeka oyunlarının özellikle çocukların zeka seviyesini arttırmasının yanında birçok faydasının olduğu da kanıtlanmıştır.
Akıl ve zeka oyunları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından seçmeli ders olarak okutulmaya başlanmıştır. Türkiye’de akıl ve zeka oyunlarının ders olarak okutulması zeka oyunlarına olan ilgiyi arttırmıştır. Genel olarak insanlar zeka oyunları denince akla satranç, dama gibi oyunlar gelmekteydi. Ama günümüzde Nim, Mangala, Koridor gibi akıl ve zeka oyunları da popüler olmuştur.
Zeka oyunları kaç grupta incelenir?
Ortaokulda işlenen seçmeli zeka oyunları dersinde 6 gruba ayrılmıştır.
Zeka Oyunları İsimleri
Akıl ve zeka oyunlarını daha iyi incelemek için 6 gruba ayırdık. Bu 6 grupta Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) okullarda eğitimini verdiği Akıl ve Zeka oyunları dersinin grupları da yer almaktadır.
Sözel Zeka Oyunları
Sözel zeka oyunları genellikle oyuncuların kelime dağarcığını geliştirmeye yönelik oyunlardır. Sözel zeka oyunlarında birçok oyun çeşidi bulunmakla birlikte bu oyunların genel kültür seviyesini arttırdığı bilinmektedir. Sözel zeka oyunlarında bir kişi ya da grup olarak oynanan oyunlar vardır. Günümüzde sözel zeka oyunlarının telefonlar içinde çok popüler olduğu bilinmektedir. Sözel zeka oyunlarının isimleri:
- Sözcük gruplama,
- Anagramlar, [1]Anagram: Bir sözcüğün yerlerini değiştirerek yeni sözcükler üretmektir. Örnek: Kuyu kelimesinden uyku kelimesi türetmek.
- Sözcük yerleştirme,
- Şifre oyunları,
- Kelime avı, (Sözcük arama)
- Scrabble, [2]Scrabble oyununun diğer adı Dilmece’dir. Scrabble oyununda rastgele çekilen harfler ile yeni kelimeler türetilir.
İşlemsel Zeka Oyunları
Diğer adıyla işlem ve akıl yürütme oyunları genellikle tek kişilik ve kağıt-kalem oyunlarıdır. Akıl yürütmek için en az iki veriyi birlikte değerlendirmek gerekir. Bu değerlendirdiğiniz veriler ışığında belirli bir sonuca ulaşırsınız. Bu oyunlarda ipuçları ile sonuçlar çıkarmanız hedeflenir.
- ABC Kadar Kolay, [3]ABC Kadar Kolay oyunu Sudoku oyununa benzer. Satır ve sütunlara her harf bir kere yerleştirilerek oynanır.
- ABC Bağlama,
- Amiral Battı,
- Apartman,
- Bölmece,
- İşlem Karesi,
- Kakuro,
- Karalamaca,
- Kare,
- Kare Karalamaca,
- Kendoku,
- Mantık Karesi,
- Mayın Tarlası Bulmacaları,
- Piramit,
- Sudoku,
- Sos,
- Tapa,
- Yin-Yang,
- Çit.
Mekanik-Geometrik Zeka Oyunları
Genellikle geometrik şekillerin kullanıldığı ya da geometri ile alakalı bir becerinin gerektirdiği oyunlardır. Geometrik oyunlar arasında en çok oynanan ve bilinen oyun Tangram’dır.
- Pentamino,
- Ne Kadar Zekisin?
- Kubitz,
- Soma Küpü,
- Düğüm Oyunları,
- Düğümler
- Jenga,
- Küp Sayma,
- Labirentler,
- Mekanik Ayırma Bilmeceleri,
- Mikado,
- Polyomino,
- Rubikkübü,
- Soma Küpleri
- Tangram,
- Yap-Bozlar
- Şekil Oluşturma.
Hafıza Oyunları
Hafıza geliştirmek her bireyin ihtiyacıdır. Hafıza geliştirmek için zihnimizin depolama alanını arttırmak gerekir. Hafıza oyunları da kısa ve uzun süreli belleği geliştirerek depolama alanınızı artırır. Zeka oyun türlerinden hafıza oyunlarının isimleri:
- Eşleştirme,
- Look Look,
- Tik Tak Boom,
- Resim hatırlama,
- Yön bulma oyunları.
Strateji Oyunları
Strateji oyunları iki veya daha fazla oyuncu ile oynanır. Strateji, oyuncular arasında bir taktik savaşıdır. Oyunda en iyi taktiği kullanan oyuncu genellikle oyunu kazanır. Dünya’da en çok bilinen ve oynanan strateji oyunu satrançtır. Günümüzde özellikle kutu oyunlarında strateji ön plana çıkmaya başlamıştır. Strateji oyunları diğer zeka oyun çeşitlerine göre biraz daha karmaşık ve zor bir oyun türüdür. En çok oynanan strateji zeka oyunları listesi:
- Mangala,
- Catan,
- Pandemic,
- Kulami,
- Risk,
- Nim,
- Koridor,
- Satranç,
- Amiral Battı,
- Dama,
- Connect Four
- Go,
- Othello,
- Reversi,
- Satranç,
- Sayı Tahmin Etme,
- Tavla,
- Tik-Tak-To,
Kutu Zeka Oyunları
Bu kutu zeka oyunları listesindeki oyunlar Dünya’da popüler olarak oynanan zeka oyunlarıdır. Bu oyunları kutu olarak alabilir ve evinizde oynayabilirsiniz.
- 3 Taş
- 9 Taş
- Akıllı Bardaklar
- Amiral Battı (Kutu versiyon)
- Antivirüs (Red Storm)
- Apartmanlar
- Architecto
- Becerikli Yapilar
- Blok Budies
- Camuflage
- Candy
- Dama
- Dedektif (Akıl Mantık Zeka Ve Strateji Oyunu)
- Dixit (Diksit)
- Dizios
- Domino Yerleştirme
- Equilibro
- Foxmind (Denge Oyunu)
- Futoşiki
- Hanoi Kuleleri
- Hedef 4
- Hedef 5
- Jenga
- Katamino
- Kelime Avı (Farklı Dillerde Mevcut)
- Kendoku
- Keva
- Koridor (Zeka Ve Strateji Oyunu)
- Kızma Birader
- Legolİno
- Look Look (Bak Bak Oyunu)
- Mangala
- Mimari Bloklar
- Nim
- Path Path
- Patika
- Pentago (Strateji Oyunu)
- Piramit
- Pomela
- Q-Bitz
- Q-Wirkle
- Quaridor
- Renkli Küpler
- Risk
- Reversi
- Road Block
- Rondo Varİo
- Rubiks Zeka Küpü
- Satranç
- Shapy
- Sihirli Piramit
- Skipitty
- Soma Küpü
- Sudoku (Kutu Versiyonu)
- Surakarta
- Six
- T Tangram
- Tangram
- Tik Tak Bomm (Hafıza Ve Konsantrasyon Oyunu)
- Çadır
- Çarpma
- Çit
Zeka Oyunlarının Faydaları Nelerdir?
Yukarıda paylaştığımız zeka oyunlarının her birinin farklı faydaları olsa da genel olarak zeka oyunlarının kazanımları:
- Oynayan bireylerin problem çözme becerilerini geliştirir,
- Akıl yürütme becerilerini geliştirir.
- Akademik (okul ve ders başarısı) başarıyı arttırır.
- Bireyin var olan yeteneklerini geliştirebilir ayrıca bireye yeni yetenekler kazandırabilir.
- Neden-sonuç ilişkisini anlamlı ve doğru bir biçimde kurabilmeyi öğretir.
- Zeka oyununu oynayan özellikle de kazanan oyuncuların kendilerine olan güveni artar.
- Hızlı düşünme ve karar verme becerilerini geliştirir.
- Grup olarak çalışmayı yani işbirliğini öğretir.
- Beyni aktif olarak çalıştırdığı için odaklanma becerisini arttırıyor.
- Planlı hareket etmeyi öğretir.
- Eleştirel düşünme becerisini geliştirir.
- Bireyler eğlenirken bir şeyler öğrenir.
- Stratejik düşünmeyi öğretir.
- Hatırlama seviyesini iyileştirir. Yani diğer bir deyişle unutkanlığın önüne geçer.
- IQ oranını artırır.
- Sosyal gelişime destek olur.
- İletişim becerilerinizi güçlendirir.
- Yeni arkadaşlar ile tanışmanız için fırsatlar verir.
- Bireylere davranışlarının sorumluluğunu almayı öğretir.
- Parça-bütün ilişkisini kurmayı öğrenir.
- Bazı akıl ve zeka oyunları Matematik dersinde başarıyı arttırır.
- Bazı akıl ve zeka oyunları okuma becerisini geliştirir.
Kaynakça ve Bilinmeyen Kelimeler
| ⇧1 | Anagram: Bir sözcüğün yerlerini değiştirerek yeni sözcükler üretmektir. Örnek: Kuyu kelimesinden uyku kelimesi türetmek. |
|---|---|
| ⇧2 | Scrabble oyununun diğer adı Dilmece’dir. Scrabble oyununda rastgele çekilen harfler ile yeni kelimeler türetilir. |
| ⇧3 | ABC Kadar Kolay oyunu Sudoku oyununa benzer. Satır ve sütunlara her harf bir kere yerleştirilerek oynanır. |
